کالیبراسیون (CALIBRATION):مجموعه عملیاتی که تحت شرایط مشخص ,میان نشاندهی یک
دستگاه یا سیستم اندازه گیری یا ماده مرجع ومقدارمتناظرآن که ازاستانداردهای اندازه گیری حاصل میشود
رابطه ای برقرارمیکند .
نتیجه کالیبراسیون تعیین خطاست .
- ابزار اندازه گیری (measuring instrument) : قطعه ای که برای انجام دادن اندازه گیری بکارمیرود.
- گستره اسمی (nominal range): گستره نشاندهی هایی است که با ترتیب خاصی از کنترلهای یک ابزار
اندازه گیری قابل حصول است . معمولآ برحسب حد بالا وپایین بیان می گردد. اگر حد پایین صفر باشد, گستره اسمی فقط برحسب حد بالا بیان میشود. مثلآ گستره اسمی 0V تا 100V بصورت 100V بیان
میشود.
- پهنگی(span) : فاصله اختلاف بین دوحد یک گستره اسمی .
مثال : درمورد گستره (-10v) تا (+10v) پهنگی (20v) میباشد.
- گستره اندازه گیری یا کاری (measuring range,working range) : مجموعه مقادیری ازگستره اسمی ابزار که بیانگر کاربرد تجهیز فوق میباشد.
- پایداری (stability) : توانایی یک ابزار اندازه گیری برای ثابت نگهداشتن مشخصه های اندازه شناختی
نسبت به زمان .
- درستی یک ابزار اندازه گیری instrument) (accuracy of measuring : توانایی یک ابزار اندازه گیری برای ارایه پاسخی نزدیک به یک مقدار واقعی .
- تکرارپذیری یک ابزار اندازه گیری(repeatability of measuring instrument ) : توانایی یک ابزار
برای ارایه مقادیر نزدیک بهم برای کاربرد های تکرارشده یک اندازه ده تحت شرایط یکسان اندازه گیری .
مراحل کالیبراسیون :
1- شناسایی وتهیه فهرست تجهیزات اندازه گیری وکد گذاری آنها .
2- تهیه شناسنامه .
3- طبقه بندی تجهیزات ازنظرکالیبراسیون .
4- تعیین تناوب کالیبراسیون .
5- انتخاب کالیبره کننذه واجد شرایط .
6- بکارگیری تجهیز مناسب .
7- قابلیت ردیابی (traceability ) به استانداردهای بین المللی .
8- دارا بودن شرایط محیطی مناسب .
9- تعیین روش معتبر کالیبراسیون .
10- تعیین حد مجازخطا(خطای تصادفی ) .
11- انجام کالیبراسیون .
13- صدورو نصب برچسب کالیبراسیون .
14- اعمال نتایج کالیبراسیون .
15- کنترل وپایش اندازه گیری .