آزمون الایزاامروزه الایزا بعنوان یکی از قدرتمندترین روشهای آزمایشگاهی – تحقیقاتی در جهان مطرح می‌باشد. این روش از حساسیت و اختصاصیت بسیار بالایی برخوردار است تا بدانجا که هم اکنون روش اصلی در زمینه های مختلف علوم حیاتی از شناسایی و تشخیص ویروسها، باکتری‌ها و انگل‌های پروتوزوا و متازو گرفته تا شناسایی مقادیر بسیار کم هورمونها و مولکولهای حیاتی در پزشکی بالینی و آزمونهای تحقیقاتی می‌باشد .
چگونگی انجام آزمون الایزا :
پایه اساسی آزمون الایزا براساس واکنش آنتی‌بادی با آنتی‌ژن می‌باشد. در آزمونهای الایزا یک آنتی‌بادی اختصاصی با یک آنتی‌ژن مشخص واکنش داده و سپس با استفاده از یک آنتی‌بادی اتصال یافته با یک آنزیم بعنوان سیستم نشانگر، آزمون ادامه یافته و درنهایت با افزودن سوبسترای آنزیم و تبدیل سوبسترا به محصول که یک مادة رنگی می‌باشد آزمون الایزا به پایان می‌رسد طول موج رنگ بدست آمده که نشانگر حضور یک آنتی‌بادی (و یا آنتی‌ژن) و نیز غلظت آن می‌باشد توسط دستگاه اسپکتروفتومتر قرائت شده و ثبت می‌گردد.
بعنوان مثال در یکی از رایج‌ترین روشهای الایزا ( روش غیر مستقیم) که برای شناسایی حضور و یا عدم حضور آنتی‌بادی برعلیه یک آنتی‌ژن موردنظر بکار می‌رود ابتدا یک آنتی‌ژن برروی سطح جامد پوشش داده می‌شود سپس نمونة مجهول که حضور و یا عدم حضور آنتی‌بادی برعلیه این آنتی‌ژن درون آن مورد بررسی قرار می‌گیرد بر روی این سطح جامد پوشش داده شده با آنتی‌ژن, افزوده می‌شود. پس از آن آنتی‌بادی ثانویه یا درحقیقت آنتی‌بادی برعلیه این آنتی‌بادی اولیه که متصل به آنزیم نیز می‌باشد افزوده می‌شود و در نهایت سوبسترای آنزیم در اختیار آنزیم قرار داده می‌شود و پس از گذشت مدت زمان لازم واکنش آنزیمی خاتمه داده شده و رنگ بدست آمده توسط دستگاه اسپکتروفتومتر قرائت می‌شود
مراحل انجام یک آزمون الایزا به‌صورت زیر می‌باشد:
1) جذب یک آنتی‌ژن یا آنتی‌بادی به سطوح جامد پلاستیکی که اصطلاحا پوشش‌دهی نامیده می‌شود.
2) افزودن نمونه‌های مورد آزمایش
3) انکوباسیون واکنشگرها برای دراختیار قراردادن مدت زمان کافی برای انجام واکنش
4) جدا نمودن واکنشگرهای متصل شده و واکنش داده از واکنشگرهای آزاد و متصل نشده با استفاده از عمل شستشو
5) افزودن عوامل متصل شده با آنزیم
6) انکوباسیون واکنشگرها برای دراختیار قراردادن مدت زمان کافی برای انجام واکنش
7) جدا نمودن واکنشگرهای متصل شده و واکنش داده از واکنشگرهای آزاد و متصل نشده با استفاده عمل شستشو
8) افزودن سوبسترای آنزیم جهت تشخیص واکنش دهنده‌ها
9) انکوباسیون واکنشگرها برای دراختیار قراردادن مدت زمان کافی برای انجام واکنش
10) خاتمه دادن واکنش آنزیمی توسط متوقف کننده‌ها و قرائت دانسیتة نوری بدست آمده توسط دستگاه اسپکتروفتومتر
گرد آورنده : نعمانی